<div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Chào mọi người, Hôm nay là 14/7 – Quốc khánh Pháp, ngày phá ngục Bastille năm 1789. Người Pháp tự hào gọi đó là biểu tượng của tự do, dân chủ, nhân quyền. Treo trên mọi công trình công quyền ba chữ « Liberté, Égalité, Fraternité » – Tự do, Bình đẳng, Bác ái.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Nghe thì đẹp. Nhưng tôi – một người Sài Gòn – khi nghe “14 juillet,” lòng vẫn... lấn cấn.</p></div><div class="block-wrapper" type="delimiter"><hr /></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>I. Ký ức đầu tiên: mê tiếng Pháp, mê nước Pháp</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Hồi nhỏ, tôi học song ngữ Pháp. Tôi mê nghe thầy đọc thơ Apollinaire, mê Frère Jacques, La Vie en Rose. Tôi thuộc lòng Victor Hugo, rung động với câu:</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>« Il dort. Quoique le sort fût pour lui bien étrange, Il vivait. Il mourut quand il n’eut plus son ange. » (Nó ngủ. Dẫu số phận lạ lùng, nó sống. Và nó chết khi thiên thần nó không còn.)</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Tôi thấy Pháp là đỉnh cao văn minh, là lãng mạn, là ánh sáng khai minh. Tôi mơ một ngày được chụp ảnh trước tháp Eiffel, được ngồi quán vỉa hè Paris nhìn đời.</p></div><div class="block-wrapper" type="delimiter"><hr /></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>II. Lớn lên: Cú sốc lịch sử – Pháp từng xâm lược, bóc lột Việt Nam</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Nhưng khi lớn hơn, tôi đọc sử Việt Nam và thấy phũ phàng. Năm 1858, đại bác Pháp nã vào Đà Nẵng. Nam Kỳ lục tỉnh bị cắt dâng. Thuế thân, đồn điền cao su, phu phen chết đói chết khát.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Tôi hiểu cái gọi là “Khai hoá văn minh” (la mission civilisatrice) chỉ là mỹ từ che đậy bóc lột. Tôi thấy Nhà thờ Đức Bà, Bưu điện Sài Gòn – những thứ từng khen là “di sản” – thực ra được xây để củng cố quyền lực thực dân.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Có một thời gian, tôi tự giận mình. Tôi bảo: « On ne change pas l’histoire avec des “si”. » – Không thay đổi được lịch sử bằng chữ “nếu.” Nhưng mình có thể thay đổi cách nhìn. Và lúc đó, tôi chỉ thấy Pháp là kẻ cướp.</p></div><div class="block-wrapper" type="delimiter"><hr /></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>III. Tự vấn: Lịch sử có chỉ đen và trắng không?</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Nhưng rồi tôi tự hỏi: « Rien n’est jamais tout noir ou tout blanc. » – Không có gì hoàn toàn đen hay trắng.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Đúng, Pháp xâm lược ta thật. Nhưng cũng nhờ giao lưu với Pháp mà Việt Nam tiếp xúc với chữ Quốc ngữ, báo chí, khoa học, tư tưởng tự do.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Phan Chu Trinh đòi dân quyền bằng tiếng Pháp. Nguyễn Ái Quốc viết “Những yêu sách của nhân dân An Nam” cũng bằng tiếng Pháp. Đông Kinh Nghĩa Thục dịch Voltaire, Montesquieu để khai dân trí.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Người Việt học cái hay từ Pháp – và dùng nó để chống lại Pháp.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>« Tel est pris qui croyait prendre. » (Kẻ tưởng bắt người lại bị bắt.)</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Không phải người Pháp nào cũng thực dân. Có người đứng về phía Việt Nam, phản đối chiến tranh thuộc địa.</p></div><div class="block-wrapper" type="delimiter"><hr /></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>IV. Sài Gòn – Thành phố lai căng hay giao thoa?</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Sài Gòn này, người ta hay mỉa “lai căng.” Nhưng tôi nghĩ: « Vive la différence ! » – Hoan hô sự khác biệt.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Người Sài Gòn biến Nhà thờ Đức Bà thành điểm chụp cưới áo dài. Quán cà phê kiểu Paris bán cà phê sữa đá, bánh mì chả lụa.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>« Il faut cultiver notre jardin. » – Ta phải chăm sóc khu vườn của mình. Ta biến di sản Pháp thành thứ riêng, thứ Việt.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Chữ quốc ngữ – thứ công cụ do giáo sĩ Pháp tạo, lại thành cây cầu phổ cập học hành cho người Việt.</p></div><div class="block-wrapper" type="delimiter"><hr /></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>V. 14/7 – Ăn mừng hay phản tư?</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Vậy hôm nay – 14/7 – tôi ăn mừng không? Thật lòng là không. Tôi không quên cảnh thực dân chia để trị, bóc lột, đàn áp. Tôi không quên ai từng mất mạng vì tự do.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Pháp từng hô « Liberté, Égalité, Fraternité », nhưng lại áp bức thuộc địa.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>« Les cordonniers sont toujours les plus mal chaussés. » (Thợ đóng giày lại đi chân đất.)</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Nhưng tôi cũng không cực đoan. Tôi không đòi đập bỏ Nhà thờ Đức Bà, không từ chối tiếng Pháp. Tôi nghĩ ngày này không phải chỉ để khen Pháp, mà để tự hỏi:</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>« Il n’y a pas de liberté sans responsabilité. » (Không có tự do nếu không có trách nhiệm.)</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Cả Pháp và Việt Nam đều từng phải trả giá để hiểu điều đó.</p></div><div class="block-wrapper" type="delimiter"><hr /></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>VI. Tiếng Pháp của tôi – nợ và duyên</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Hôm nay tôi vẫn nói tiếng Pháp. Nhưng đó là tiếng Pháp của người Việt.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Để đọc Hugo, nhưng cũng để kể Nguyễn Du. Để hiểu họ, nhưng cũng để họ hiểu mình.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>« Tout comprendre c’est tout pardonner. » (Hiểu hết là tha thứ hết.)</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Tôi không quên quá khứ. Nhưng tôi chọn không đóng cửa tương lai.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Chúng ta vẫn nợ lời giải cho Tự do – Bình đẳng – Bác ái. Cả Pháp cũng vậy. Họ vẫn còn bất công xã hội, phân biệt sắc tộc. Việt Nam cũng còn bất bình đẳng, còn tự do chưa trọn vẹn.</p></div><div class="block-wrapper" type="delimiter"><hr /></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>VII. Lời kết – Cho ngày 14/7</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Nên với tôi, 14/7 không phải ngày vinh danh Pháp, mà là ngày để nghĩ về chính mình.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Để nhớ quá khứ – cả vết thương và điều học được. Để soi lại khẩu hiệu « Liberté, Égalité, Fraternité »: mình đã làm được tới đâu? Để nhắc mình:</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>« Quand on veut, on peut. » (Muốn là được.)</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Chúng ta không chọn lịch sử mình sinh ra. Nhưng ta chọn cách viết phần tiếp theo.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Bonne Fête Nationale – cho người Pháp. Và chúc Việt Nam luôn học từ quá khứ để đi tới tương lai tự do mà mình chọn.</p></div>

<div class="block-wrapper" type="quote"><blockquote style="text-align: left;"><p class="quote-body">&nbsp;Bảo Nghĩa vương Trần Bình Trọng là vị danh tướng Trần triều được nhiều đời ca ngợi là tấm gương tiêu biểu cho tinh thần kiên cường bất khuất, “quyết tử cho tổ quốc quyết sinh” của dân tộc Việt Nam ta. Trong cuộc kháng chiến chống Nguyên Mông lần thứ 2 (năm 1285) ông đã anh dũng hy sinh trên chiến trường Thiên Mạc, bị giặc bắt không đầu hàng, giặc dụ dỗ chiêu hàng ông dõng dạc tuyên bố&nbsp;<i>“Ta thà làm ma nước Nam chứ không thèm làm vương đất Bắc”</i>. Vị dũng tướng thời đại Đông A bị giặc giết khi tuổi đời còn rất trẻ (26 tuổi) và công cuộc kháng chiến còn dang dở nhưng khí phách anh hùng, hiên ngang lẫm liệt cùng câu nói bất hủ của ông mãi lưu danh muôn thưở.&nbsp;&nbsp;</p><span class="quote-caption"></span></blockquote></div><div class="block-wrapper" type="image"><img src="/api/v1/media/823b0a36f32cda3a151ab4b2fcabd6ec461f28586bacf7fdd23ce4dd604bbf46.jpg"alt="18. Tran Binh Trong.jpg"style="max-width: 100%;"></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p><b><i>1.&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; </i></b><b><i>Bảo Nghĩa Hầu: Thân thế hiển hách, dòng dõi Hoàng tộc</i></b></p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Đại Việt sử ký toàn thư chép: <i>“Bảo Nghĩa vương Trần Bình Trọng là dòng dõi Lê Đại Hành”, “ông cha làm quan ở đời vua Trần Thái Tông, được ban quốc tính là họ Trần”. </i>Tuy chưa tìm được tư liệu khẳng định chắc chắn, song đối chiếu với các nhân vật và sự kiện xảy ra dưới thời vua Trần Thái Tông, hầu hết các sử gia nhận định Trần Bình Trọng là con của Bảo Văn hầu Lê Phụ Trần (Lê Tần) và mẹ ông chính là Nữ đế Lý Chiêu Hoàng, bấy giờ mang tước vị Chiêu Thánh công chúa được vua Thái Tông gả cho Lê Phụ Trần năm 1258. Như vậy về nội tộc, ông là dòng dõi vua nhà Tiền Lê, về ngoại tộc ông là con trai Nữ đế Lý triều, là hậu duệ của vua nhà Lý.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Toàn thư chép <i>“công chúa Chiêu Thánh ở với Lê Phụ Trần hơn 20 năm sinh được hai người con là Thượng vị hầu Lê Tông và Ứng Thuỵ công chúa Lê Ngọc Khuê.” </i>&nbsp;Liên kết các thông tin này lại thì Trần Bình Trọng chính là Thượng vị hầu Lê Tông và ông có một người em gái là Ứng Thuỵ công chúa Lê Ngọc Khuê. Theo chế độ phong tước thời vua Trần Thái Tông Toàn thư có đoạn “<i>Năm Tân Sửu (1241) hoàng tử thứ ba là Quang Khải sinh, là em cùng mẹ với thái tử Hoảng, Quốc Khang là anh trưởng, sau đều phong Đại vương; thứ nhất Nhật Vĩnh, Ích Tắc, Chiêu Văn đều phong vương; rồi các con thứ nữa thì phong Thượng vị hầu.Con trưởng của các vương thì phong vương, các con thứ thì phong Thượng vị hầu, lấy làm chế độ vĩnh viễn</i>”. Ấy vậy mà con trai của Lê Phụ Trần (người chỉ mang tước hầu) lại được phong là Thượng vị hầu, con gái được phong Ứng Thuỵ công chúa, tương đương với tước vị dành cho con của vua và vương. Người viết mạo muội suy đoán rất có thể là Thượng hoàng Trần Thái Tông đã nhận hai anh em Lê Tông, Lê Ngọc Khuê làm nghĩa tử, nghĩa nữ nên mới có tước phong như vậy và Lê Tông đã được ban Quốc tính với tên Trần Bình Trọng.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Xét theo quan hệ họ hàng thì ông là em họ của vua Trần Thánh Tông, Chiêu Minh Đại vương Trần Quang Khải và Tĩnh Quốc Đại vương Trần Quốc Khang (gọi Lý Chiêu Hoàng là dì ruột). Ông cũng là em họ của Hưng Đạo vương Trần Quốc Tuấn bởi bà ngoại của Trần Bình Trọng chính là Linh Từ quốc mẫu Trần Thị Dung và là em gái của ông nội Trần Quốc Tuấn (tức Thái Tổ Trần Thừa). Bảo Nghĩa hầu còn là anh họ của Trần Khánh Dư, mẹ ông Lý Chiêu Hoàng là chị cùng mẹ khác cha với Trần Phó Duyệt (con trai Trần Thủ Độ, cha của Trần Khánh Dư). Có thể thấy Trần Bình Trọng có mối quan hệ họ hàng với hầu hết các nhân vật nổi tiếng thời kỳ đầu triều đại nhà Trần.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Trần Bình Trọng sinh năm 1259 cùng lứa tuổi với vua Trần Nhân Tông (sinh năm 1258), cha ông Lê Phụ Trần từng là Thiếu sư kiêm Sừ cung giáo thụ tức là thầy dạy vua Trần Nhân Tông khi còn là Thái tử. Có xuất thân như vậy, hẳn nhiên ông được nuôi dạy bởi người cha văn võ toàn tài, trung thần hàng đầu nên sớm bộc lộ tài năng, đức độ và được hai vua (Thượng hoàng Trần Thánh Tông và vua Trần Nhân Tông) yêu mến, tin cậy.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p><b><i>2.&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; </i></b><b><i>Bậc anh hùng trung quân ái quốc: “Thà làm ma nước Nam chứ không thèm làm vương đất Bắc”</i></b></p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Tháng 1 năm 1285, 50 vạn quân Nguyên Mông do Trấn Nam Vương Thoát Hoan, con trai của Hoàng đế nhà Nguyên Hốt Tất Liệt, thống lĩnh, chia làm hai cánh tấn công xâm lược Đại Việt. Quân Nguyên Mông là đạo quân cực kỳ thiện chiến đã từng càn quét khắp lục địa Á-Âu và nhanh chóng chiếm ưu thế tuyệt đối trước quân dân Đại Việt (chỉ có khoảng 30 vạn binh). &nbsp;Sau thất bại trong vài trận đánh mở màn, tổng tư lệnh quân Đại Việt lúc bấy giờ là Quốc công tiết chế Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn quyết định lui quân về giữ Vạn Kiếp (nay thuộc vùng Vạn Yên, Chí Linh, Hải Dương). Quân Đại Việt tiếp tục rút lui về Thăng Long, nhưng cũng không giữ được trước sức tấn công ồ ạt của quân Nguyên. Hưng Đạo Vương quyết định rút khỏi Thăng Long, lui về Thiên Trường (Nam Định). Trần Bình Trọng được Hưng Đạo Đại Vương và Lưỡng cung (tức hai vua Trần Thánh Tông và Trần Nhân Tông) giao cho trọng trách giữ vùng Đà Mạc - Thiên Mạc, ngăn chặn truy binh và cầm chân quân Nguyên, đảm bảo cho bộ chỉ huy quân kháng chiến rút lui an toàn và bí mật.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Bảo Nghĩa hầu lãnh đạo khoảng 600 binh tổ chức cuộc đánh chặn ngay tại bãi Thiên Mạc với quyết tâm tử thủ. Do sự chênh lệch quá lớn về quân số, quân Đại Việt thất bại, Trần Bình Trọng bị bắt nhưng ông và quân lính của mình đã hoàn thành nhiệm vụ ngăn chặn truy binh để bộ chỉ huy rút lui an toàn. Trận đánh này là một thắng lợi cực kỳ quan trọng về mặt chiến lược với cuộc kháng chiến, kể từ khi đó, quân Nguyên hoàn toàn mất dấu bộ chỉ huy và hai vua, tạo tiền đề cho thắng lợi chung cuộc của quân Đại Việt.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Sau khi bắt được Trần Bình Trọng, tướng Nguyên tìm mọi cách để khai thác thông tin, từ tra tấn, dọa nạt, đến dụ dỗ, chiêu hàng. Tuy nhiên, Trần Bình Trọng kiên quyết không khuất phục và không hé nửa lời về hướng đi của quân chủ lực. Không thể chiêu hàng Trần Bình Trọng, quân Nguyên buộc phải giết ông vào năm 1285, lúc đó ông mới chỉ 26 tuổi. Trần Bình Trọng (陳平仲), cái tên “Bình Trọng” cha mẹ đặt cho ông mang ý nghĩa “ở trong hoà bình”, ông được sinh ra sau khi Đại Việt toàn thắng quân Nguyên-Mông lần thứ nhất, được lớn lên, trưởng thành trong thời bình. Và giờ đây ông đã chiến đấu tới giây phút cuối cùng, hy sinh thân mình trong kháng chiến chống Nguyên- Mông lần thứ hai với lý tưởng bảo vệ Tổ quốc, hộ giá hai vua, với khát vọng dành lại độc lập, hoà bình cho dân tộc.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Tới tháng 6 năm 1285 quân Đại Việt toàn thắng, hai vua Trần trở lại kinh sư, Trần Bình Trọng có công hộ giá, hy sinh vì nước được nhà vua truy phong tước Bảo Nghĩa vương.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p><b><i>3.&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; </i></b><b><i>Hậu duệ kế thừa ngôi báu</i></b></p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Mặc dù có xuất hiển hách nhưng xét về khía cạnh cuộc sống cá nhân thì Bảo Nghĩa vương kém may mắn hơn nhiều vương tôn quý tộc khác. Khi Trần Bình Trọng chào đời cha mẹ ông đều đã hơn 40 tuổi ở vào cảnh cha già con mọn rồi cha mẹ cũng sớm rời xa, mẹ ông tức Lý Chiêu Hoàng qua đời năm 1278 lúc này ông mới 19 tuổi. Theo các tư liệu thì khi Trần Bình Trọng kết hôn và có một con gái nhỏ thì vợ ông lại không may sớm qua đời. Vua Trần Nhân Tông thương cảnh Bảo Nghĩa hầu gà trống nuôi con nên gá nghĩa đem gả cô mình là công chúa Thuỵ Bảo (con gái vua Trần Thái Tông) cũng sớm chịu cảnh goá bụa cho Trần Bình Trọng. Sau khi Trần Bình Trọng hy sinh, &nbsp;công chúa Thuỵ Bảo ở vậy và nuôi dạy con gái vương là Chiêu Hiến quận chúa trưởng thành.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Mang dòng dõi họ Lê, được ban quốc tính họ Trần, khi lớn lên Chiêu Hiến quận chúa được vua Trần Anh Tông lập làm phi tức Huy Tư hoàng phi. Hoàng phi xinh đẹp, nết na rất được vua Anh Tông và chính cung Bảo Từ Hoàng hậu yêu mến.&nbsp; Toàn thư chép: “<i>Có lần Bảo Từ Hoàng hậu thấy Huy Tư phi theo hầu Anh Tông đường xa mà không có kiệu, phá lệ đem cho bà kiệu liễn vốn chỉ dành cho Hoàng hậu ngồi. Tuy nhiên điều này đã bị Trần Anh Tông ngăn cản, còn nhắc: " Bảo Từ có yêu quý Huy Tư thì cho thứ khác, chứ kiệu liễn đã ngồi theo điển chế cũ, không thể cho được."”&nbsp; </i>Về sau,<i> </i>Huy Tư hoàng phi sinh ra Trần Mạnh- người con trai duy nhất sống tới tuổi trưởng thành của vua Trần Anh Tông và được lập làm Hoàng thái tử. Khi Trần Mạnh kế vị Hoàng đế (tức vua Trần Minh Tông), hoàng phi được truy tôn làm Huy Tư Hoàng thái phi, rồi được truy phong làm Chiêu Từ Hoàng hậu. Trần Minh Tông là vị vua đầu tiên của nhà Trần phá lệ chỉ truyền ngôi cho con dòng đích (có mẹ là người nội tộc họ Trần) được lập ra từ thời vua Trần Thánh Tông. Như vậy, Bảo Nghĩa vương Trần Bình Trọng chính là ông ngoại của vua Trần Minh Tông. Thật thú vị khi mẹ ông vốn là Nữ đế Lý triều và cháu ngoại ông lại là Hoàng đế Trần triều.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Dân tộc ta qua ngàn đời luôn tự hào về truyền thống anh hùng, bất khuất trong công cuộc đấu tranh bảo vệ đất nước. Đó là bởi có những tấm gương anh dũng, kiên cường của thế hệ đi trước như danh tướng Trần Bình Trọng và hàng nghìn vị anh hùng trong lịch sử được truyền thừa cho thế hệ kế tiếp noi theo và phát huy. Bảo Nghĩa vương Trần Bình Trọng đã hy sinh gần 800 năm trước nhưng câu nói khảng khái, tinh thần bất diệt của ông thì sống mãi cùng lịch sử nước Việt Nam. Quả đúng như lời nhà thơ Tố Hữu trong bài thơ “Hãy nhớ lấy lời tôi” đã viết:</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p><i>“Có cái chết hóa thành bất tử &nbsp;<br>Có những lời hơn mọi lời ca”.</i></p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p><b><i>Đọc thêm:</i></b></p></div><div class="block-wrapper" type="linkTool"><a class="link-content" target="_blank" rel="nofollow noindex noreferrer" href="https://blog.vietales.vn/publication/nu-de-chuyen-chua-ke-k%E1%BB%B3-1-%E2%80%9Cnu-hoang-nuoc-mat%E2%80%9D-dai-viet-ly-thien-hinh"><div class="link-title">NỮ ĐẾ CHUYỆN CHƯA KỂ: Kỳ 1 “Nữ Hoàng Nước Mắt” Đại Việt: Lý Thiên Hinh</div><p class="link-description"></p><span class="link-anchor">blog.vietales.vn</span></a></div>

<div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Cái tôi tiết nuối bùi nhùi nhất là chưa thổ lộ tình cảm với ai dù thích rất nhiều người, tâm của tôi có nhiều vọng tưởng lắm; lúc mê gái lúc đứng thuyết trình lúc chơi người này người kia; nên mặt tôi có vẻ già đi trông thấy, đi đâu ai cũng nói người này có kiến thức mai một theo khuôn mặt; chắc hẳn là do</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>c<b>ác bạn biết không nhiều khi tôi vẫn</b> bồi hồi về những ngày tôi còn học ở tiểu học đặc biệt ở lớp 4; rõ ràng tôi chưa dậy thì nhưng vẫn có cái gì đó rạo rực khi nhìn về cô giáo mới chuyển vào trường; cô đẹp và thu hút dữ lắm<b> đến nổi một thằng hay dỡ tài liệu tiếng anh</b>&gt;&gt; How old are you thì tôi chả biết ghi chũ old ra làm sao</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Vậy mà tôi làm bài được 10 điểm anh mới ghê chứ; nghe giọng cô nói cả anh cả Việt nghe thích lắm; cái mọi người hàng xóm biết tin tôi mười điểm anh nên họ tin rằng tôi có thiên bẩm năng khiếu gì đấy với tiêng anh mới ghê chứ lị; tôi cứ mặc định mình là ok 1 thằng giỏi tiếng anh nên tôi bắt đầu học từ vựng: physical education; information technology; art music... tôi chả biết cái máu gì về tiếng anh cả&gt;&gt; mà mọi người cô giao khuyến khích tôi đi thi; tôi được học chung với thằng Luật ba nó làm giáo viên nói về ngữ Pháp nói mẹ gì tôi lúc đó chả biết cái mẹ gì; một tinh thần ham học của tôi bắt đầu; thằng quỷ đó nó ra điều kiện là nó phải kiểm soát tôi chơi với ai cái gì nữa chứ; không thì nó đéo chỉ bài nữa cái tôi cũng làm theo ngu thiệt; Và tới năm lớp 5 tôi bắt đầu từ làm hết và hóa ra nó được mẹ nó bảo kể chỉ nó làm sẳn ở nhà lên chép vô thôi chứ tư duy cái máu gì đâu; cái tôi nhận ra chả có cái gì là mình có thể bám vào cả, nhưng mà tôi cũng cảm thấy mình chả có cái máo gì cả thiện ơi.&nbsp;</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Lên lớp cấp 2 thì tôi học với lớp chọn đồ này nọ; ai cũng bận rộn học thêm nhưng có lẻ tôi thì không; tôi mắc 1 căn bênh tiếc tiền và nó ám ảnh cho tôi tới bây giờ luôn; tôi muốn khám bệnh; đi chơi; bao gái ăn uống lắm chớ mà tôi có làm được con mẹ gì đâu trời. Tiền thì vẫn tiếc chả dám đầu tư cái gì lúc nào cũng chỉ có 1 cảm xúc là nhìn người khác hưởng còn mình cứ nghĩ mình không xứng đáng với điều đó; nhưng thật sự là tao đang nó tránh nó- tao muốn vồ muốn cắn vào nó mà Thiện. Chu cha mạ ơi; Rõ ràng thái độ của tôi khi học là làm cho xong mà còn nhìn ánh mắt người ấy.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Về tình cảm tôi có ấn tượng bên ngoài: và cũng thích các bạn đẹp gái hay dễ thương hay dịu dàng miễn ai nói chuyện với tôi hay cười là ok à: Tâm; Thảo; Hà; Phương; Thanh; Huyền; Thắm; Thy; Nguyệt...Lan nhưng tại sao để chưa ít ra cũng có thể mua bánh; kẹo; hoa; cafe uống nước; cổ vũ ; tâm sự; giày; dẫn đi ngồi bờ kè tất cả đều không.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>+ có<b> những nguyên nhân sao đây khiến tôi: ăn mặc lôi thô</b>i; có gì bận đó; chẳng dầu thơm hay có xe đẹp</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>+ Nhát gái; không rủ người ta đi luôn đi thiệ<b>n; anh yêu em anh thích em</b></p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>+ Nói chuyện bớt đờ<b>i mà nói hay khuyên người ta đi T</b>hiện ơi&nbsp;</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>+ Ít ra thì phải nói mình tìm hiểu bạn nhé mình còn trẻ 21 tuổi chứ mấy</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Cái điều hối tiếc không phải <u class="cdx-underline">là làm 1 chuyện gì mà là không dám thực sự đối diện và thực hiện cái mày muốn á thiện ơi; nó phải có cái sức hút này thì mới ok Được chứ thi</u>ện Đẹp trai</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Z thôi cố lên mạnh dạng sống đúng với cảm<b> xúc; dám khen người ta đẹp; và dám mời người </b>ta đi ăn.</p></div>

<div class="block-wrapper" type="quote"><blockquote style="text-align: left;"><p class="quote-body">Trần Quang Khải là một trong số ít hoàng thân nhà Trần tham gia cả 3 lần kháng chiến chống quân Nguyên Mông của quân dân Đại Việt. Lần thứ nhất năm 1258, lúc bấy giờ ông mới chỉ là Hoàng tam tử 17 tuổi theo vua cha ra trận. Khi Nguyên Mông xâm lược Đại Việt lần thứ 2 năm 1285, ông được vua Trần Nhân Tông phong chức Thượng tướng thái sư, trấn thủ Thanh Hoá, Nghệ An và có công lớn trong trận đánh tan quân Nguyên tại Chương Dương độ. Tới cuộc kháng chiến chống Nguyên Mông lần thứ 3 (năm 1287-1288) ông đã là vị tướng lão luyện cùng với Tiết chế Quốc công Hưng Đạo Đại vương Trần Quốc Tuấn phò tá 2 vua thống lĩnh quân đội giành chiến thắng huy hoàng, đập tan mưu đồ xâm lược của Nguyên triều.</p><span class="quote-caption"></span></blockquote></div><div class="block-wrapper" type="image"><img src="/api/v1/media/502c75366e50cd440019233b872a095e34472db6f045c0142ea91fe5ed0615ef.jpg"alt="9.Tran Quang Khai.jpg"style="max-width: 100%;"></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p><b>HOÀNG TAM TỬ</b></p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Chiêu Minh Đại vương Trần Quang Khải sinh vào tháng 10 âm lịch năm 1241, là Hoàng tam tử (hoàng tử thứ ba) của vua Trần Thái Tông, mẹ là Thuận Thiên hoàng hậu Lý Oánh. Xét theo sử ký ghi chép, người anh đầu của ông là Tĩnh Quốc Đại vương Trần Quốc Khang (thực chất là con trai của Khâm Minh Đại vương Trần Liễu nhưng được coi là trưởng tử của vua Trần Thái Tông trên danh nghĩa sau sự biến năm 1237). Người anh thứ hai chính là Hoàng đích tử Trần Hoảng, tức vua Trần Thánh Tông. Nếu xét theo thứ tự con trai mang huyết thống của vua Trần Thái Tông thì ông cũng đúng là con trai thứ ba. Người con đầu lòng của vua Trần Thái Tông là Hoàng thái tử Trần Trịnh không may chết yểu từ khi mới chào đời năm 1233 (mẹ là Chiêu Thánh hoàng hậu tức nữ đế Lý Chiêu Hoàng). Có lẽ là Trần Quang Khải có duyên với con số 3, nên khi tìm hiểu về vị danh tướng người viết phát hiện ra có khá nhiều số 3 xuất hiện trong cuộc đời ông.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p><b>TAM “CHIÊU” VƯƠNG NỔI DANH KINH THÀNH </b></p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Vua Trần Thái Tông tuy muộn con nhưng về sau lại đông con cháu. Trong số các hoàng tử, tài năng vang danh nhất kinh thành có 3 vị vương gia, Quang Khải là người đứng đầu: Chiêu Minh Đại vương Trần Quang Khải, Chiêu Quốc vương Trần Ích Tắc và Chiêu Văn vương Trần Nhật Duật.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Ngay từ nhỏ, Trần Quang Khải đã được vua cha cho thụ giáo với Hàn lâm viện học sĩ kiêm Quốc sử Viện giám tu, Bảng nhãn Lê Văn Hưu (tác giả bộ Đại Việt sử ký, bộ quốc sử đầu tiên của nước ta). Sử chép ông là người có học thức, văn võ song toàn lại có tài về ngôn ngữ, hiểu được tiếng nói của các bộ tộc ít người. Xuất thân là con dòng đích, em cùng mẹ với vua Trần Thánh Tông, nên ngay sau khi vua anh lên ngôi, ông được phong tước “Đại vương” (năm 1258). Tới năm 1261, khi vừa 20 tuổi, Trần Quang Khải được phong chức Thái uý tham gia công việc triều chính. Suốt 34 năm trên quan trường ông đã tỏ rõ tài năng, đức độ của mình thật xứng với sự tin tưởng giao phó của đấng quân vương.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Vị vương gia nổi tiếng thứ hai là Chiêu Quốc vương Trần Ích Tắc, con trai thứ năm của vua Trần Thái Tông, là anh em cùng mẹ với Chiêu Đạo vương Trần Quang Xưởng và Chiêu Văn vương Trần Nhật Duật (tương truyền mẹ là Vũ phi, huý là Vượng). Theo Đại Việt sử ký toàn thư, Trần Ích Tắc thông minh hiếu học, làu thông kinh sử, lục nghệ, văn chương nhất đời, dù nghề vặt như đá cầu, đánh cờ, không nghề gì không thông thạo. Ông từng mở học đường ở bên hữu phủ đệ, tập hợp văn sĩ bốn phương cho học tập, cấp cho ăn mặc, đào tạo thành tài như Lưỡng quốc trạng nguyên Mạc Đĩnh Chi, tất cả gồm 20 người, đều được dùng cho đời. Tiếc rằng về sau khi quân Nguyên Mông sang xâm lược Đại Việt lần thứ hai (năm 1285), Ích Tắc đem cả gia quyến hàng giặc, được đưa về Trung Quốc và được Hốt Tất Liệt phong làm An Nam quốc vương chờ ngày đưa trở về nước. Sau khi quân Nguyên Mông đại bại lần thứ 2, Trần Ích Tắc ở lại Nguyên triều làm quan tới chức Bình chương chính sự (Tể tướng) và mất ở Trung Quốc. Vì sự phản bội này mà nhà Trần đã loại Ích Tắc ra khỏi tông thất, kết án vắng mặt “<i>Ích Tắc là chỗ tình thân cốt nhục, tuy trị tội cũng thế, nhưng không nỡ đổi họ xóa tên, chỉ gọi là Ả Trần, có ý chê hắn hèn nhát như đàn bà vậy. Vì thế, những ghi chép đương thời đều gọi là Ả Trần."</i></p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>&nbsp;Chiêu Văn vương (sau là Chiêu Văn Đại vương) Trần Nhật Duật là con trai thứ sáu của vua Trần Thái Tông, em cùng mẹ với Chiêu Quốc vương. Ông cũng là danh tướng lập đại công trong kháng chiến chống quân Nguyên Mông lần thứ 2 và thứ 3. Theo sử sách, từ nhỏ ông đã nổi tiếng là hiếu học, sớm lộ thiên tri, thông thạo nhiều ngoại ngữ và hiểu biết sâu rộng về các nước láng giềng. Học tiếng Tống và tiếng Chiêm Thành, Nhật Duật chẳng những sử dụng thành thạo các ngôn ngữ ấy mà còn am hiểu nhiều mặt của các nước đó, kể cả phong tục tập quán của họ. Tuy là con vua, địa vị cao quý song Trần Nhật Duật lại rất phóng khoáng, thích giao du, thăm hỏi người Chiêm, người Tống trong nước.&nbsp;Ngoài ra, ông cũng là người tinh thông âm nhạc, đã chế tác ra nhiều tiết tấu, giai điệu múa hát. Ngoài 20 tuổi, Trần Nhật Duật đã được triều đình giao đặc trách những công việc về các dân tộc có liên quan và trở thành nhà ngoại giao tài ba nhất bấy giờ. Tới thời vua Trần Anh Tông, sau khi Chiêu Minh Đại vương qua đời, Chiêu Văn vương được thăng tới chức Thái uý Quốc công đứng vào hàng Tể tướng, ông cũng là người có công chăm nuôi chu đáo hoàng tử Trần Mạnh (vua Trần Minh Tông) thuở nhỏ.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p><b>“TAM GIÁC” TÌNH YÊU</b></p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Cuộc hôn nhân của Chiêu Minh Đại vương Trần Quang Khải với phu nhân, Phụng Dương công chúa được xem là một trong những chuyện tình đẹp nhất lịch sử Việt Nam. Thế nhưng mối tình đó không hề êm đẹp ngay từ đầu mà Phụng Dương đã phải vò võ trong cô độc rất nhiều năm mới có được tình yêu của chồng. Người viết tự đặt câu hỏi vì sao lại vậy?</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Theo sử chép tháng 2 năm 1258, vua Trần Thái Tông nhường ngôi cho con trai, tức vua Trần Thánh Tông. Vào tháng 8, tân Hoàng đế lập con gái thứ 5 của An Sinh vương Trần Liễu làm Thiên Cảm phu nhân Trần Thị Thiều, ít lâu sau phong làm Thiên Cảm Hoàng hậu. Tới tháng 11 cùng năm thì Hoàng thái tử Trần Khâm chào đời (tức vua Trần Nhân Tông). Cùng năm đó Phụng Dương công chúa được gả cho Chiêu Minh vương Trần Quang Khải. Bấy giờ Quang Khải đã có người thiếp yêu tự Chiêu Hàn, thế nên hờ hững với chính thất. Sự thờ ơ đó kéo dài nhiều năm đến mức cha mẹ ruột của công chúa là Thái uý Trần Nhật Hiệu và Tuệ Chân phu nhân đòi đón con gái về nhưng Phụng Dương nhất mình giữ đạo phu thê, một lòng một dạ chăm lo cho chồng. Người viết mạo muội suy đoán rằng, Trần Quang Khải có thái độ bỏ bê chính thất như vậy hẳn phải có lý do khiến ông tỏ rõ sự bất mãn. Xét về thân thế, Phụng Dương công chúa là trưởng nữ của Thái uý Trần Nhật Hiệu, em trai vua Trần Thái Tông. Từ nhỏ, bà đã nổi tiếng thông minh và rất mực hiền hậu, được Trần Thái Tông yêu quý đem về cung nhận làm con nuôi, cho phong hiệu Phụng Dương Công chúa. Từ đó Phụng Dương sống trong cung như một hoàng nữ. Ngay từ tước hiệu “Phụng Dương” đã cho thấy thân phận cao quý của bà và người viết đồ rằng rất có thể vua Trần Thái Tông vốn có ý chọn bà là ứng viên sáng giá cho ngôi vị hoàng hậu tương lai. Thế nhưng vị quân vương tương lai, Thái tử Trần Hoảng lại không phải là mẫu người “cha mẹ đặt đâu con ngồi đó”. Thái tử chẳng màng quy định chọn nữ nhân thân phận cao quý trong nội tộc (đích nữ của nhà vương) mà lại đem lòng yêu con gái thứ 5 của vương gia thất thế An Sinh vương Trần Liễu. Có lẽ khi ấy trong hoàng tộc cũng đã xảy ra rất nhiều tranh cãi cho ngôi vị Hoàng hậu nên dù Tân vương lên ngôi từ tháng 2 mà tới tận tháng 8 mới phong hậu và tháng 11 thì Hoàng hậu sinh Thái tử. Vụ việc “thái y bảo cưới” của Trần Thánh Tông đã khiến dự tính trước đó của vua cha Trần Thái Tông đổ bể. Cuối cùng Thượng hoàng đành ban hôn gả Phụng Dương công chúa cho con trai thứ Chiêu Minh vương, chẳng anh thì em cũng vẫn là tấm chồng môn đăng hộ đối.=)) Hẳn nhiên Quang Khải cũng không phải đứa con trai bảo gì nghe nấy, thành ra cơ sự như vậy, cưới thì cưới nhưng không yêu nàng, lấy nàng làm chính thê nhưng mặc kệ, bỏ bê không đoái hoài tới nàng, cho nàng danh phận cao nhất nhưng chẳng dành một chỗ trong tim cho nàng.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Cuộc hôn nhân của hai người cứ như vậy mà trôi qua năm tháng, chỉ có nghĩa không có tình cho tới tận mùa đông năm1284, quân Nguyên sang xâm lược Đại Việt lần thứ 2, gia đình Chiêu Minh đang trên đường đi lánh giặc, nửa đêm trong thuyền xảy ra hoả hoạn. Lúc ấy Chiêu Minh Đại vương đương ngủ, Công chúa ngờ là giặc đã tới nơi, đánh thức chồng dậy, đưa cho cái lá chắn và lấy mình che cho chồng. Khoảnh khắc ấy đã khiến Trần Quang Khải cảm kích, ngỡ ngàng và rung động, khiến trái tim băng giá với người vợ bao năm tan ra. Từ ấy về sau tìm cảm phu thê nhà Chiêu Minh ngày càng nồng ấm. Theo sách sử chép lại, Trần Quang Khải có 7 người con thì đều do Phụng Dương công chúa sinh cả. Tới lúc phu nhân qua đời, vị Thái sư đã viết thư đặt vào tay công chúa 9 chữ: "Kiếp sau xin được làm chồng vợ như xưa".&nbsp;</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p><b>TAM TRIỀU THÁI SƯ</b></p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Trần Quang Khải là một trong số ít hoàng thân nhà Trần tham gia cả 3 lần kháng chiến chống quân Nguyên Mông của quân dân Đại Việt. Lần thứ nhất năm 1258, lúc bấy giờ ông mới chỉ là Hoàng tam tử 17 tuổi theo vua cha ra trận. Khi Nguyên Mông xâm lược Đại Việt lần thứ 2 năm 1285, ông được vua Trần Nhân Tông phong chức Thượng tướng thái sư, trấn thủ Thanh Hoá, Nghệ An và có công lớn trong trận đánh tan quân Nguyên tại Chương Dương độ. Tới cuộc kháng chiến chống Nguyên Mông lần thứ 3 (năm 1287-1288) ông đã là vị tướng lão luyện cùng với Tiết chế Quốc công Hưng Đạo Đại vương Trần Quốc Tuấn phò tá 2 vua thống lĩnh quân đội giành chiến thắng huy hoàng, đập tan mưu đồ xâm lược của Nguyên triều.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>&nbsp;Trần Quang Khải cũng là vị công thần bậc nhất nắm giữ chức vụ Thái sư dưới 3 triều vua Trần Thánh Tông, Trần Nhân Tông và Trần Anh Tông. Vào thời chiến, ông là Thượng tướng thống lĩnh ngàn quân. Đất nước hoà bình, ông là Thái sư chăm lo quốc sự. Những lúc thư nhàn, ông là văn sĩ, viết văn làm thơ, ca múa, tác phẩm của ông có Lạc đạo tập và một số bài thơ còn được lưu truyền: Tụng giá hoàn kinh sư, Phúc Hưng viên, Lưu gia độ, Dã thự, Xuân nhật hữu cảm... Tương truyền tại Phương Bông (Nam Định) còn lưu lại điệu múa "bài bông" được người dân ở đây cho là khởi xướng bởi Trần Quang Khải trong tiệc "Thái bình diên yến" do Trần Nhân Tông tổ chức sau khi chiến thắng quân Nguyên.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Ngày 3 tháng 7 âm lịch năm Hưng Long thứ hai (năm 1294) đời vua Trần Anh Tông, Chiêu Minh Đại vương Trần Quang Khải qua đời. Vợ ông là Phụng Dương công chúa đã mất trước đó 3 năm. Ông bà được chôn cất tại thái ấp của mình, được thờ làm Thành hoàng làng Cao Đài (Nam Định). Hậu duệ của vương sau này nhiều đời vinh hiển, con cháu nhiều nhân tài giữ chức vụ cao trong các triều đại. Chiêu Minh Đại vương cũng là tổ phụ nhiều đời của Tư đồ Trần Nguyên Đán- ông ngoại của Đại thi hào Nguyễn Trãi, ông nội của danh tướng Trần Nguyên Hãn- hai vị khai quốc công thần triều Hậu Lê.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p><b><i>Đọc thêm:&nbsp;</i></b></p></div><div class="block-wrapper" type="linkTool"><a class="link-content" target="_blank" rel="nofollow noindex noreferrer" href="https://blog.vietales.vn/publication/nu-de-chuyen-chua-ke-k%E1%BB%B3-15-bao-nghia-vuong-tran-binh-trong-tha-lam-ma-nuoc-nam-chu-khong-them-lam-vuong-dat-bac"><div class="link-title">NỮ ĐẾ CHUYỆN CHƯA KỂ: Kỳ 15 Bảo Nghĩa Vương Trần Bình Trọng: "Thà Làm Ma Nước Nam Chứ Không Thèm Làm Vương Đất Bắc"</div><p class="link-description"></p><span class="link-anchor">blog.vietales.vn</span></a></div><div class="block-wrapper" type="linkTool"><a class="link-content" target="_blank" rel="nofollow noindex noreferrer" href="https://blog.vietales.vn/publication/nu-de-chuyen-chua-ke-k%E1%BB%B3-1-%E2%80%9Cnu-hoang-nuoc-mat%E2%80%9D-dai-viet-ly-thien-hinh"><div class="link-title">NỮ ĐẾ CHUYỆN CHƯA KỂ: Kỳ 1 “Nữ Hoàng Nước Mắt” Đại Việt: Lý Thiên Hinh</div><p class="link-description"></p><span class="link-anchor">blog.vietales.vn</span></a></div>

<div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Người ta gọi ngày 7 tháng 7 là World Chocolate Day – một ngày nhỏ trên lịch quốc tế nhưng đủ gợi lên hương ngọt, vị đắng và cả câu chuyện dài của nhân loại với thứ được mệnh danh là “vàng đen” của ẩm thực.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Ở Việt Nam, ngày đó không có lễ hội rầm rộ. Nhưng hãy thử ngồi xuống, bóc nhẹ lớp giấy bạc, bẻ đôi một thanh socola, và tự hỏi: Nó đã đi qua những đâu?</p></div><div class="block-wrapper" type="delimiter"><hr /></div><div class="block-wrapper" type="image"><img src="/api/v1/media/3368e2bfaba077ca22c0253eba82dbe23b7c6d93c6184eef7397c58db49bb13f.jpg"alt="500452479_18504454399056899_3394471543924571628_n.jpg"style="max-width: 100%;"></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Hành trình ấy bắt đầu ở Trung Mỹ, nơi người Maya và Aztec xem cacao là thiêng liêng. Họ rang, xay, nấu với nước và ớt, tạo ra thức uống đắng cay cho nghi lễ và tầng lớp thống trị. Hạt cacao khi ấy là tiền tệ, biểu tượng quyền lực – một thứ quý giá như kho báu.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Khi cacao vượt Đại Tây Dương thế kỷ 16 trên những con tàu Tây Ban Nha, châu Âu ban đầu lạ lẫm, chê đắng. Nhưng rồi họ yêu nó khi thêm sữa, đường, vani. Trong cung điện Versailles, socola trở thành « le symbole du luxe et du pouvoir » – biểu tượng xa hoa và quyền lực.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Cacao được gọi “l’or noir” – vàng đen của ẩm thực, vì giá trị không chỉ nằm ở hương vị mà còn ở công sức canh tác, nghệ thuật lên men, rang xay, và cả lịch sử thương mại, thuộc địa, văn hóa giao thoa.</p></div><div class="block-wrapper" type="delimiter"><hr /></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Cuối thế kỷ 19, người Pháp mang cacao sang Đông Dương. Họ thử nghiệm trồng cây ở miền Nam Việt Nam – Bến Tre, Tiền Giang, Đồng Nai, Vĩnh Long. Đất phù sa màu mỡ, khí hậu nhiệt đới ẩm mưa nắng hai mùa giúp cacao bén rễ.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Ở miền Tây Nam Bộ, cacao thường trồng xen trong vườn dừa. Buổi sáng nắng xiên qua tán lá, trái cacao đủ màu xanh vàng đỏ nâu, treo lủng lẳng như đèn lồng nhỏ. Nhưng suốt nhiều thập kỷ, cacao Việt chỉ bán tươi, giá rẻ mạt. Người nông dân bổ trái lộ lớp cơm trắng bọc hạt tím rồi bán thô – c’est la vie, đời là thế, họ trồng “vàng đen” mà chưa từng biết vị nó ra sao.</p></div><div class="block-wrapper" type="delimiter"><hr /></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Thế kỷ 21 mang theo thay đổi. Khi thị trường thế giới cần cacao ngon hơn, các dự án phát triển bền vững xuống tận vườn, dạy nông dân lên men, phơi hạt đúng chuẩn. Giá cacao Việt dần tăng. Người trồng tự hào hơn vì làm ra thứ vàng đen được ưa chuộng.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Và rồi – un rêve, một giấc mơ – bắt đầu.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Nổi bật nhất là câu chuyện Marou. Hai người Pháp, Samuel Maruta và Vincent Mourou, khởi đầu rất mộc mạc – một chuyến xe máy lang thang miền Tây, dừng chân uống cà phê rồi nhìn thấy vườn cacao rực trái. Họ ngạc nhiên: sao cacao ngon mà không ai lên men, rang xay, làm socola ngay tại chỗ?</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Thế là họ quyết định dựng xưởng ở Sài Gòn, làm tất cả các công đoạn bean-to-bar – một trào lưu socola thủ công nổi tiếng trên thế giới. Họ không trộn cacao đại trà mà phân chia single origin, giữ nguyên hương vị riêng mỗi vùng:</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>1Tiền Giang – chua nhẹ, trái cây nhiệt đới. </p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>2 Bến Tre – đậm đà, mùi dừa và đất phù sa.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>3 Đồng Nai – cân bằng, mượt mà.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>4 Lâm Đồng – se lạnh, thanh thoát.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Marou tự lên men cacao theo tiêu chuẩn riêng, rang xay mẻ nhỏ, đóng gói giấy thủ công in hoa văn Đông Dương. Họ ghi luôn tên tỉnh thành lên vỏ – biến thanh socola thành tấm bản đồ vị giác Việt Nam.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Và họ đã thành công vang dội.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>1 Được New York Times Magazine ca ngợi là “one of the world’s best chocolates” năm 2013.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>2 Đoạt International Chocolate Awards nhiều năm liền, cạnh tranh với thương hiệu châu Âu lâu đời.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>3Xuất hiện trên kệ boutique chocolate ở Paris, Tokyo, New York.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>4 Được khách sành ăn gọi là « le chocolat vietnamien de luxe » – socola Việt Nam cao cấp.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Họ còn mở Maison Marou ngay trung tâm Sài Gòn, nơi khách ngửi mùi cacao rang, xem nghệ nhân đổ khuôn, nếm hot chocolate, bánh ngọt làm từ socola Việt Nam chính hiệu.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Marou đã biến cacao Việt – thứ nguyên liệu rẻ mạt từng bị ép giá – thành sản phẩm hoàn thiện, tinh tế, nghệ thuật, niềm tự hào ẩm thực Việt.</p></div><div class="block-wrapper" type="delimiter"><hr /></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Sau Marou, phong trào chocolate Việt lan rộng:</p></div><div class="block-wrapper" type="list"><ul list-style="unordered" class="list-items list-items-parent"><li class="list-item"><div class="item-content">Belvie (Bỉ–Việt) thu mua cacao từ Tiền Giang, Bến Tre, Đồng Nai, sản xuất socola thủ công đoạt giải quốc tế. </div></li><li class="list-item"><div class="item-content">Stone Hill (Quảng Ngãi) làm socola ngay tại nông trại. </div></li><li class="list-item"><div class="item-content">Pepa’s Chocolate (Đà Lạt) biến cacao thành thanh vị cà phê, hạt điều, trà xanh. </div></li><li class="list-item"><div class="item-content">Nhiều xưởng nhỏ ở Bến Tre, Tiền Giang thử nghiệm vị gừng, muối biển, ớt, tiêu – đậm chất Việt Nam. </div></li></ul></div><div class="block-wrapper" type="delimiter"><hr /></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Ngày nay, về vùng cacao miền Tây, bạn sẽ thấy vườn dừa rợp bóng, cacao trồng xen. Người dân bổ trái, ủ trong thùng gỗ, phơi hạt dưới nắng. Tiếng máy rang xay rì rì trong xưởng nhỏ. Một thế hệ trẻ nhìn cacao không chỉ là “nguyên liệu bán tươi” mà là “vàng đen” của ẩm thực, sản phẩm thủ công, niềm tự hào quê hương.</p></div><div class="block-wrapper" type="delimiter"><hr /></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Hôm nay là Chocolate Day 7/7. Ở Sài Gòn, Hà Nội, Đà Lạt… bạn có thể mua Ferrero Rocher, Lindt, Godiva – nhưng cũng có thể bóc một thanh socola Việt, gói giấy in hoa văn Đông Dương, mùi cacao chua dịu, đắng mượt, hương đất phù sa miền Nam.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>« Qui l’eût cru ? » – Ai mà ngờ được? Từ hạt cacao rẻ mạt, Việt Nam đã làm ra socola hảo hạng, bán ở Paris, Tokyo, New York.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Vị ấy không chỉ ngọt đắng như tình yêu, mà còn nặng tình như mảnh đất quê hương.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Chocolate Day, với tôi, không chỉ là ngày tặng quà lãng mạn. Đó là ngày kể một chuyện dài: từ rừng rậm Trung Mỹ, bàn tiệc Versailles, đồn điền Nam Kỳ, vườn dừa Bến Tre, đồng bằng Tiền Giang, đồi đất đỏ Đồng Nai, sương mù Lâm Đồng – tất cả hoà trong một thanh socola Việt, bẻ ra nghe “cạch” giòn tan, tan dần trên lưỡi với vị ngọt đắng chân thật, giản dị và tự hào.</p></div>

<div class="block-wrapper" type="paragraph"><p><br></p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>khi tôi biết điểm đại học của mình là tổng điểm chưa qua 23 thì tôi đã hiểu rằng.... lúc đó tôi cứ lâng lân kiểu gì ấy; tôi từng nghĩ và xem thường mấy thằng cao đẳng luôn mới ghê nghe bà cô Hóa nói A1 mà đi Cao đẳng đồ nữa nên tôi cứ ám ảnh câu nói đó, ai cũng đi học thêm còn tôi cứ loay hoay đi mua mấy cái khóa học tiền ít mà đòi hít .... tôi thừa nhận tôi có một tinh thần ham học lắm chớ ai náy đều cái này cái kia nhưng mà tôi chỉ có 1 lòng là học học tới nổi 2h hay 4h sáng là tôi ngồi vào bàn rồi nhưng mà tôi ngồi 30 phút là bắt đầu cái kiểu giải trí coi video này video kia mà thôi &gt;&gt;&gt; 80% là tôi nghĩ và 20% là tôi làm nên khi thất bại tôi chỉ ngồi suy nghĩ mà chả có cái solution nào được triển khai hay thực thi cả.</p></div><div class="block-wrapper" type="image"><img src="/api/v1/media/558d54178ab4f09b0ae1fa57b425fdd9380a34244d2d5d30bc320daddcb8edcf.png"alt="image.png"style="max-width: 100%;"></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Tới bây giờ dù 5 năm trôi qua, tôi chả thấy bản thân mình có điều gì mới cả; tàn là mấy cái tàu lau; làm ngầy qua ngày rồi ngồi 1 đống mà nằm mơ mà thôi&gt;&gt; tôi biết cách tôi sai; tính từ bất ổn của tôi nhưng nhưng tôi đã làm cái mẹ gì để thay đổi nhìn lại cái thói quen của tôi chả có cái đéo nào hết cả hồi xưa tôi nghĩ mình là 1 giáo viên 1h có thể kiểm 200k nhưng giờ đây ăn cơm tôi còn thấy tiếc 35k đó trời_ cuộc sống mà khoogn tiền thì khổ-chả suy tư hay đầu tư cái mẹ gì đâu thiện ơi.</p></div><div class="block-wrapper" type="image"><img src="/api/v1/media/fe5f86f3975de084b055852998c4ccbc3a3ad41cd3c4ee7fe87a1a389e28cf24.png"alt="image.png"style="max-width: 100%;"></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Viết xuống giấy mục tiêu_ Va chạm trong môi trường doanh nghiệp nhiều hơn và cố làm để không nghe họ chửi cái gì nhưng tôi gửi Cv họ không có phản hồi hay mời tôi đi phỏng vấn cả; tại sao&gt;&gt; tại vì thực sự thì tôi chả chứng mình được điều gì hết( sách mặc môn có nói "phải chăng mình chưa làm những điều phải làm cho vườn nho nó thêm hấp dẫn các con ong" quả thực vậy tôi chỉ tập trung làm nhưng kết quả thì chưa có gì&gt;&gt; làm sao để dán mình vào cái mục tiêu luôn&gt; viết xuống cái quy trình &gt;&gt; how to solve it rather than&gt;&gt; spending time thinking&gt;&gt; set time cho nó &gt;&gt; kết quả mong muốn là gì&nbsp;</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Ví dụ:<b> các công việc tương lai quản lí website; đăng bài quảng bá; tổ chức events; bàn chiến lược; Đi học AI automation chưa; học digital chưa thiện; editing video</b></p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Ví dụ: đăng chuổi video về khóa học tiếng anh thì&nbsp;<br>Mục tiêu là làm sao để họ inbox mình&gt;&gt; video đó phải có unique selling point; big idea; irresistable đồ&gt;&gt; dựng video ok xong&gt;&gt; coi có lỗi gì k&gt;&gt;&gt; coi có hơn 10 like và có ai inbox &lt;&lt; kinh nghiệm chứ thiện&nbsp;<br>Nhiều khi tôi chưa làm mà nghĩ có hơn 5 người đăng kí&gt;&gt; nhưng chả biết tin vào cái quần gì.&nbsp;<br>Quay trở lại câu đầu&gt;&gt; nhiều khi ít học mà làm nhiều lại hay hơn mấy thằng nghĩ nhiều ở Level nhân viên, thực tập sinh mà cứ ra gió&nbsp;</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>( bài viết phát triển từ:&nbsp;Nhưng cái tôi nhận ra sau này là họ đúng; ít ra học còn có trãi nghiệm ở sài gòn và biết cái nào là đẹp và thậm chí còn có bạn gái những mối quan hệ ăn chơi; còn tôi dù đi học tiếp xúc hàng trăm cô gái những mỗi cô có 1 phút bắt chuyện chả đi sâu vào vấn đề gì cả thì sao mà có thể đến này đến nọ được chứ đúng không thiện ơi)&nbsp;</p></div>

<div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Có khi nào bạn tự hỏi vì sao thành phố này tên là Sài Gòn không?</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Ngày xưa, rất xưa, nơi đây chỉ là những cánh rừng um tùm, kênh rạch đan nhau như mạch máu của đất. Người Khmer gọi nơi ấy là Prey Nokor – thành phố trong rừng. Nghe như một lời thì thầm của lá, của gió, của hương đất hoang sơ.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Rồi người Việt xuôi ghe vào Nam, mang theo lúa giống, nồi đồng, và giấc mơ cắm rễ nơi đất mới. Họ gọi mảnh đất rộng lớn này là Gia Định – đặt nền móng cho một miền đất trù phú. Nhưng cái tên hành chính kia không giữ được hết hồn cốt của nơi chốn – nó chỉ là con dấu trên giấy.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Sài Gòn – cái tên ấy mọc lên như bông gòn dại ven sông. Có người nói “Sài” là củi, là rừng; “Gòn” là thứ bông trắng nhẹ bay theo gió. Một vùng đất của củi lửa, sông nước và cây gòn trổ hoa. Có người lại bảo nó là âm xưa của Tây Cống, từ người Hoa, rồi người Pháp lại viết thành Saïgon trên giấy tờ thuộc địa.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Dù ai giải thích thế nào, cái tên ấy vẫn ở lại – vì nó sống cùng dân, cùng chợ, cùng tiếng rao đêm. Sài Gòn không chỉ là một địa danh mà là một tâm tình.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Qua trăm năm, nơi từng là thành phố trong rừng trở thành phố xá rực rỡ ánh đèn. Đổi tên thành Thành phố Hồ Chí Minh để tri ân lãnh tụ, nhưng trong lòng nhiều người, họ vẫn gọi Sài Gòn – như gọi tên một người bạn cũ, mon vieux ami, một tình nhân xưa.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Có khi là thói quen, có khi là kỷ niệm, có khi chỉ vì thương quá không nỡ quên.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Bởi Sài Gòn không chỉ là địa điểm trên bản đồ. Đó là quán cà phê lề đường, ly trà đá, cơn mưa bất chợt, xe kẹt trong ngã tư mà vẫn cười đôn hậu với nhau. Là người xa xứ rưng rưng khi nghe một câu vọng cổ. Là kẻ mưu sinh vất vả mà vẫn sẵn lòng chia đôi ổ bánh mì.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Et oui, bạn biết không, Sài Gòn còn là tiếng rao lạc giữa đêm khuya – khi thành phố ngủ, mà lòng người chưa yên giấc. Là chiếc xe hủ tiếu gõ dưới ánh đèn đường vàng vọt, chở theo cả cuộc mưu sinh và hương nước lèo nóng hổi xua tan gió lạnh.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Sài Gòn là ngã tư kẹt xe, nhưng chẳng ai nạt nộ quá lâu – vì còn phải đi tiếp, còn phải cười. Là một thành phố biết tự xoa dịu nhau trong vội vã, dạy người ta hiểu cái nghĩa sống chung: sang hèn, già trẻ, đủ miền đủ giọng.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Có người đến đây để làm lại từ đầu. Có người sinh ra đây nhưng chẳng bao giờ ngừng thấy lạ. Ở Sài Gòn, bạn có thể nếm phở Bắc, bún bò Huế, cơm tấm miền Nam trên cùng một con phố. Có thể nghe cải lương lẫn rap, nghe tiếng hát bolero lẫn tiếng máy khoan công trình.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Et voilà, khi mưa xuống, thành phố này ướt mèm nhưng lòng người lại mềm ra. Quán xá ken người trú mưa, chạm mặt nhau mà cười. Bao chuyện tình bắt đầu nhờ cơn mưa Sài Gòn, cũng có chuyện tình tan vỡ trong mưa. Nhưng mưa ở đây chưa bao giờ quá lạnh – vì thành phố này đủ ấm để người ta nương tựa.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Nhiều người đã đổi đời nhờ Sài Gòn, cũng lắm kẻ lạc bước mà không tìm được lối ra. Nhưng dù yêu dù ghét, ai rời đi rồi cũng nhớ. Nhớ một Sài Gòn không hoàn hảo, nhưng thật lòng. Không sang trọng hết mực, nhưng phóng khoáng tới tận cùng.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Nên khi hỏi vì sao tên gọi này vẫn còn – câu trả lời thật ra rất đơn giản: Sài Gòn ở lại trong lòng người.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Nó ở lại trong lời nói:</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>“Đi Sài Gòn nha mày.” “Sài Gòn mưa rồi đó.”</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Ở lại trong ký ức:</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Tiếng ve ngân dưới nắng, xe buýt cũ, bảng hiệu cũ, quán cà phê cũ, tình người mới.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Ở lại trong lời hứa:</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>“Mai mốt khá lên, tao mua nhà Sài Gòn.”</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Và trong nỗi nhớ:</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>“Giờ này ngoài Sài Gòn chắc đang mưa...”</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>C’est la vie – đời là vậy đó. Dù bảng tên đã đổi, người ta vẫn gọi Sài Gòn. Bởi tên gọi ấy không chỉ là địa danh – mà là một lời nhắc để nhớ thương.</p></div>

<div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Thật sự tôi là con người<b> hay mơ </b>đến mức mới bước chân vào Cao đẳng tôi đã nghĩ mình sẽ nổi tiếng và đi bán hàng online và kiếm được rất nhiều tiền, thế nên tôi dành hầu như tất cả thời gian để đầu tư học cái này cái k<b>ia- cái tôi của tôi rất cao nên xem những </b>bạn không có lí tưởng giống mì<u class="cdx-underline">nh là thằng chicken; </u>lo đi chọc gái cafe này cafe nọ chụp hình này kia đồ; mang quần áo xịn xò con bò dữ lắm.</p></div><div class="block-wrapper" type="image"><img src="/api/v1/media/30a3775babfd5c7db8db3bf7db99925bf9aec3097dcc00c3dd893f2a04618a0b.png"alt="image.png"style="max-width: 100%;"></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>&nbsp;cái tính này càng được thể hiện rõ hơn ngay từ đầu cấp 3 lớp 10 thì tôi đã mang danh<u class="cdx-underline"> Thầy khầy </u>gòi; trời ơi tôi vô cùng hạnh phúc và coi nó như một sự công nhận bạn bè đến với tôi. những lần tôi có mấy trò tò lau hoặc phát biểu linh tinh <b>thì họ thường kêu tôi bằng thầy</b>; nhưng những lúc mình thường họ chẳng thèm để ý gì đến tôi và họ làm lơ những cái gọi là bình thường; mà dần dần tôi cảm thấy mình học làm mẹ gì nữa; ai cũng có hạnh phúc riêng đời mình và họ được đi học 1 cách bài bảng và điểm cao; nhưng tôi chả cần đó là lúc cá<u class="cdx-underline">i đầu bò &gt;&gt; của tôi bắt đầu&gt;&gt; học mẹ g</u>ì vừa tốn tiền vừa xa cả 10km không biết chạy xe lại sợ thằng công an bắt nữa chứ; thế rồi ta tưởng ta đây làm vua&gt;&gt; ở nhà coi đáp án xong giải lại mấy bài online hack này hack nọ &gt;&gt;<b> kệ mệ bản chất mà tự cao tự đại đồ&gt;&gt; lên lớp đứng</b> giảng bài hack số phức &gt;&gt; tôi từng dc kêu lên bảng giải thích cách bấm máy đồ hen; ví dụ như câu nói &gt;&gt; hai đường thẳng song song là thế nào em&gt;&gt; tôi thốt lên&gt;&gt; 2 thằng đó k dính liếu gì đến nhau cả &gt;&gt; lớp cười&gt;&gt; ai cũng run rẩy học bài dò bài liểm tra này nọ; nhưng tôi thì run hơn mà tỏ ra nguy hiểm/ tự tin để mấy bạn nữ làm điểm tựa&gt;&gt; nào giờ tôi mới hiểu chính họ là những người bản lĩnh nói ra cảm xúc cuẩ mình còn tôi là đứa hay dấu; nói đằng nào cũng đúng chả để ý hay bảo vveej cái quan điểm, của mình gì cả; ai cũng biết là lừa thế mà tôi lại tin&gt;&gt; khi tôi làm là chỉ biết là đúng &gt;&gt; kiểu j tôi cũng cho nó đúng cả và dường như tới lúc lẽ thật bất đầu hó hé là y như rằng; tôi thất vọng và công kích người ta; tôi là người khó ở nha; mặt ngoài z thôi chứ bên trong là mệt mỏi khốn khổ z ó; bây giờ mục tiêu</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Bây giờ mục tiêu của tôi là xây dựng chiếc bát ngôn từ vững trãi to đùng; chấp nhận và thể hiện cho đúng 1 người bình thường chứ nếu tiếp tục thì tôi vẫn sẽ lập kĩ lục là 22 tuổi chưa có ai ưa đó nhen; ai cũng có mơ thành hot boy trung tâm của sự chú ý làm những việc lớn lau hơn hết nhưng rồi mà coi có cái gì xảy ra&gt;&gt;<br>ngồi không; làm những việc là cho là quan trọng nhưng nó eo nhắm tới cái mục tiêu trước mặt; gặp khó một chút là ối dồi ôi; hay làm cái khác đi ta ơi; có lẻ cái tôi cần là 1 cái hành động mà tôi nắm chắc rằng mình sẽ đạt được trên 6 châm ielts hay đạt điểm mà ng ta chấm nhận được; ai đâu như tôi nằm mơ ngồi làm bài cứ chê 6.5 là ít mà ai dè được 5.5 ,à thôi ngu ơi là ngu mới ghê chứ thiện</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>tôi rút ra 1 điều rằng tính nghệ sĩ hay tính mẹ gì cũng z nhớ rằng<br>cuộc đời người ta nói chuyện bằng <b>kết quả chứ đ quan trọng mà</b>y siêng hay làm con mẹ gì hết á thiện à; càng quan trọng hơn nếu mày có một người có kinh nghiệm thì tỉ lệ thắng coi như gấp 2 hãy cố gắng biến môi trường thành cái phòng tập gym mà tất cả các chỉ số đều dc anh PT&gt;&gt; tức bản thân bạn kiểm soát nên ăn gì tập gì &gt;&gt; thì cứ theo đó mà làm thì nó sẽ ok hơn là làm 1 mình nhé bạn Thiện</p></div><div class="block-wrapper" type="image"><img src="/api/v1/media/31ea7bd4057bf878c3d1e6e9ca61e2ef3309ef6cca42cf09315a6910c871d086.png"alt="image.png"style="max-width: 100%;"></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Cuối cùng cái mà phụ nữ nể nhất chính là tính đàn ông của mày; bảo vệ quan điểm&gt; nói đúng cảm xúc thì tự nhiên mày sẽ có bồ; chúa cho mày cơ hội để học tập và rèn luyện thì tin chắc mình sẽ ok trong lĩnh vực mà thiện đẹp trai.</p></div>

<div class="block-wrapper" type="image"><img src="/api/v1/media/2966dcf235446d8ee0962e84730ce43edfddf6a5dfa90f0ba0aa65d7b6daab91.png"alt="image.png"style="max-width: 100%;"></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Ngày 22 tháng 5, đèn đuốc được thắp sáng khắp đường phố. Bài thánh ca vang lên không còn ấm áp, thiêng liêng nữa, mà bi ai, sầu thảm. Một màn sương kỳ lạ như tấm chăn dày bao trùm nỗi sợ hãi lên toà thành cổ. Tâm trạng người dân ngày càng bi đát. Họ thấy bóng tối bủa vây như ngày Chúa Jesus bị đóng đinh trên thập tự giá.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Đêm đó, giữa tiếng đọc kinh lầm rầm, người ta thấy một ánh sáng kỳ lạ. Bầu trời xuất hiện mặt trăng máu. Trên nóc thánh đường Hagia Sophia, một quầng lửa lớn bao quanh mái vòm nhà thờ rồi bay lên không trung. Người ta chạy Đông chạy Tây hỏi thăm tin tức. Ai cũng không giấu được vẻ hoang mang.&nbsp;</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>- Chúa thương xót!</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>- Ngài rời bỏ chúng ta!</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Loukas Notaras đứng ở trên ban công nhìn xuống, nói:</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>- Tinh thần người dân bắt đầu dao động rồi.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Vua Constantine nhìn sang Giustiniani:</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>- Mặt trăng máu là điềm rất xấu.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Giustiniani nắm chặt đốc kiếm:</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>- Xưa nay nhân định thắng thiên cũng nhiều. Còn thở là còn gỡ.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Bên ngoài tường thành, Mehmed lặng nhìn các thiên tượng kỳ lạ liên tiếp diễn ra trên bầu trời. Tâm can ngài ta cũng chấn động trước khung cảnh khải huyền đó. Đức Chúa trời đứng về phía ai? Ottoman hay Byzantine?</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>- Tại sao chúng không đầu hàng cơ chứ. Khốn nạn!</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Ngài ta đã đánh giá quá thấp sức chịu đựng của quân dân Byzantine và sự bề thế của thành phố. Nó đã đứng vững hàng ngàn năm hẳn phải có nguyên do. Mehmed chẳng qua cũng chỉ điền thêm vào danh sách dài dằng dặc những kẻ bại trận trước cổng Constantinople.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Thiên tượng kỳ dị này lại xảy ra vào ngày 26 tháng 5, ánh sáng lại chiếu xuống Hagia Sophia. Mehmed cho tập trung toàn bộ các nhà tiên tri lại hỏi:</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>- Ánh sáng đó là sao? Có phải Đức Chúa trời vẫn đứng về phía bọn chúng? Phải thế không?</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Tuy nhiên vẫn không ai lý giải được. Ngài ta nói:</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>- Ta nên hoà hay nên đánh? Nếu các khanh đồng thanh nói hoà, sáng sớm mai ta lập tức lui binh.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Bỗng nhiên ánh sáng chiếu trên đầu Hagia Sophia tắt đi, bóng tối lại bao trùm vạn vật. Tim Mehmed đập thình thịch:</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>- Vậy là rõ. Đức Chúa trời đứng về phía chúng ta. Thiên mệnh của người La Mã chấm dứt rồi!</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Bên trong thành bấy giờ, sự hoảng loạn mỗi lúc một trầm trọng. Loukas Notaras và Giovanni Giustiniani thấy rõ sắc mặt đau đớn của nhà vua. Ông cứ đứng bần thần giờ lâu trước bức tượng của Constantine Đệ Nhất, người đã dựng nên thành phố này, rồi cúi đầu xuống, nước mắt lưng tròng.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Đêm ngày 28 tháng 5, bên ngoài tường thành, tiếng của quân Ottoman hò hét ầm ầm như bão biển đập vào vách đá. Toàn bộ cư dân bên trong Constantinople nhận ra thời khắc cuối cùng sắp đến. Vua Constantine lệnh cho các linh mục cầm theo thánh giá, biểu tượng và biểu ngữ, dẫn theo phụ nữ cùng trẻ em đến các bức tường cầu khẩn Đức Chúa trời đừng trao thành phố vào tay kẻ thù. Bản thân nhà vua cùng toàn bộ các quý tộc, binh sĩ, nam phụ lão ấu cũng làm điều tương tự. Sau đó ông nói:</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>- Đêm nay, có bốn điều đáng để chúng ta hy sinh vì nó. Thứ nhất, cho đức tin và tôn giáo của ta. Thứ hai, cho quê hương đất nước của ta. Thứ ba, cho Đức Vua của chúng ta, người đại diện cho Đức Chúa trời nơi trần thế. Thứ tư, cho bằng hữu và gia quyến của chúng ta. Hỡi ba quân tướng sĩ, nếu chúng ta phải chết đêm nay, cũng nguyện chết vì bốn điều thiêng liêng đó!</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Rạng sáng ngày 29 tháng 5, Mehmed tổ chức đợt tấn công tổng lực cuối cùng.&nbsp;</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Một loạt đại bác rền vang, cả ngôi thành chấn động dữ dội như động đất. Đại bác của Mehmed thổi bay một phần tường gần cổng Thánh Romanus. 3000 quân Ottoman tràn lên tiến công. Quân Byzantine vẫn cố thủ được lần nữa. Tuy nhiên, người Thổ đã cố hết sức chiếm được một tháp canh và cắm cờ Ottoman trên đó.&nbsp;</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>- Constantinople thất thủ rồi!</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Binh sĩ Byzantine ở xa nhìn thấy lá cờ mặt trăng màu đỏ ngạo nghễ tung bay thì thất kinh hồn vía.</p></div><div class="block-wrapper" type="image"><img src="https://lh7-rt.googleusercontent.com/docsz/AD_4nXdzF6vlTON-RpIAbBoMVYz3EKUsjteRiz58CyOjAmY6wL5XuSDcUpO4zb5dUaNpPaYBE7LaKkW37eJ0hBAoCTWDABviY0lpjaM6Ml4D4j3H0SZqkJgXH64xAGVjtcHzgo2JPgaJU8nqRu1ciM9AT1bXEOc?key=rXjt2Txa_dnv7VHuTKYczA"alt=""style="max-width: 100%;"></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Giustiniani gào thét:</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>- Giữ vững vị trí, ai bỏ chạy chém đầu!</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Đột nhiên hàng loạt mũi tên bay đến găm thẳng vào ngực viên tướng người Genoa. Giustiniani “Hự” một tiếng rồi ngã nhào xuống. Viễn ảnh ông thấy trong giấc mơ đã trở thành sự thực. Ván cờ này, Mehmed là người chiến thắng.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>- Không… được… bỏ… vị… trí….</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Giustiniani không còn sức vung gươm nữa. Vết thương quá nặng và được đưa ra khỏi chiến trường. Đây là đòn đánh chí tử vào sĩ khí Byzantine. Cuối cùng, khi vài trăm quân Ottoman tiến vào thành phố gần cổng Thánh Romanus, người người ồ ạt tìm cách lên thuyền tháo chạy khỏi thành phố. Binh bại như núi đổ.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>- Vậy là 2000 năm La Mã cuối cùng kết thúc tại đây.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Vua Constantine cay đắng nhìn kinh đô chìm trong hoả ngục. Ông đã làm hết sức mình. 7000 quân giữ thành cũng đã cầm cự đến sức tàn lực kiệt, không thể ráng hơn được nữa. Những bức tường sừng sững của Theodosia chỉ còn là ảo ảnh của một quá khứ hùng mạnh.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Loukas Notaras nắm lấy tay nhà vua:</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>- Di tản thôi bệ hạ, thuyền đợi sẵn rồi. Chúng ta sẽ trở về Constatinople vào một ngày khác!</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Vua Constantine cúi gằm mặt. Rồi ông giằng tay ra, rút thanh gươm hướng lên trời cao:</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>- Hậu duệ bất tài, xin tổ tiên thứ tội!</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Nói đoạn nhà vua nhảy lên con ngựa trắng. Cùng với những thân binh còn lại, ngài xông thẳng vào đám quân Thổ trong tiếng thét xông trận cuối cùng. Chiếc áo choàng tím quý phái của nhà vua nằm lặng trên nền thành phố, ám khói và đầy bụi đất. Đế chế La Mã đã chết như vậy đấy.</p></div><div class="block-wrapper" type="image"><img src="https://lh7-rt.googleusercontent.com/docsz/AD_4nXfG832e125ptdO--TSinipEngEE-2d3riTA0CnTLRnQ-4JUPKlzbzTY2TLBmuf5hqtkONaFKPbHCnscnpBUrGha189iBMOZbxhK1wp89TEBK-HPl9zMCH8Byt8BIxWehdPEQtFVQKS_pz57Wj66A7EwqXmA?key=rXjt2Txa_dnv7VHuTKYczA"alt=""style="max-width: 100%;"></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Ngày 29 tháng 5 năm 1453 là bước ngoặt trong lịch sử.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Vị Sultan Hồi giáo bước qua cánh cổng kinh đô Constantinople, thành phố vĩ đại nhất địa cầu. Sau 2 tháng bao vây, Mehmed hoàn thành kỳ tích mà suốt 1500 năm biết bao người đã cố gắng và thất bại: Vĩnh viễn chiếm lấy Constantinople. Ở tuổi 21, nhà vua trẻ tiêu diệt hoàn toàn đế chế La Mã, một lần này và mãi mãi.&nbsp;</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Đánh mất Constantinople là thảm họa khiến phương Tây mấy trăm năm sau vẫn còn hối hận, nhưng điểm sáng của nó là đã tạo nên một thời đại mới. Khi các học giả Hy Lạp bỏ chạy, họ mang theo những tàng thư bí tịch của Hy Lạp cổ đại sang phương Tây, thắp sáng nên thời Phục Hưng.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Về phần Ottoman, họ trở thành thế lực hàng đầu thiên hạ trong 300 năm. Đế chế đó sẽ đặt Constantinople là trung tâm quyền lực, tiếp tục thống trị 1/3 châu Âu, phần lớn Bắc Phi, toàn bộ Trung Đông đến vịnh Ba Tư, thậm chí đã có lúc vươn tới Đông Nam Á. Cho đến khi bị lực lượng Thiên thần Chiến kỵ Ba Lan chặn đứng ở cửa ngõ thành Vienna, đà tiến của Ottoman tưởng như không có điểm dừng.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Cuối cùng, rất ít người trong dòng chảy nhân loại được tự xưng là kẻ chinh phục và Mehmed là một trong số đó.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>“<i>Ngày nào đó, một kẻ vĩ đại cùng đoàn hùng binh của hắn sẽ chinh phục thành công Constantinople</i>” - Nhà tiên tri Hồi giáo Muhammad.&nbsp;</p></div><div class="block-wrapper" type="image"><img src="/api/v1/media/8870eea9dc45d70a0a7d31276126b02728dd0ccef4ef0fd43cf4c3b4d5430e17.png"alt="image.png"style="max-width: 100%;"></div>

<div class="block-wrapper" type="image"><img src="/api/v1/media/e9cb65fdf98c9c5d7dc6082fe2ccc241d04f6d53d6e1143749cab0b00e5ccf9e.png"alt="image.png"style="max-width: 100%;"></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>- Họ chết hết rồi, trời ơi!!!</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Mấy người phụ nữ lạy lục khấn vái. Một cổng thành mở toang ra để đưa tử sĩ vào trong. Mùi máu và thịt cháy cuộn lại đặc quánh không gian. Họ là những quân nhân Byzantine thực hiện nhiệm vụ cảm tử, mang theo những chiếc bình đựng lửa Hy Lạp để hỏa thiêu thuyền Ottoman trong vịnh Sừng Vàng. Nếu thành công, rất có thể cuộc chiến sẽ đảo chiều và Mehmed phải rút quân. Tuy nhiên, vị Sultan cũng đi trước một bước.&nbsp;</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Toàn bộ các thuyền cảm tử đều bị bắn chìm trước khi chúng tiếp cận được mục tiêu. 40 người sống sót bơi lên bờ đều bị Mehmed xiên cọc hết. Để đáp trả, Giustiniani ra lệnh mang 260 tù binh Ottoman lên tường xử tử.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Việc quân Ottoman đi một nước cờ quá hiểm, vượt ra ngoài mọi dự đoán của phe Byzantine khiến họ phải thay đổi hoàn toàn kế hoạch. Từ giờ Constantine phải gửi bớt quân và đại bác sang bức tường ở vịnh Sừng Vàng, khiến hệ thống phòng thủ càng bị dàn mỏng ra hơn nữa.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Ngày 6 tháng 5, đại bác Ottoman bắn thủng cổng Thánh Romanus và trong đêm đó, suýt nữa quân Ottoman đã tràn vào thành. Tuy nhiên, Giustiniani đã đuổi được họ.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Ngày 11 tháng 5, cổng Caligarian bị hư hại và quân Ottoman di chuyển hướng về cung điện Blachernae. Tuy nhiên, vua Constantine đã đẩy lùi được họ.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Mehmed không chịu thua, tiếp tục đi những nước chiếu tướng. Nhà vua ra lệnh dùng thợ mỏ Serbia đào hầm xuyên bên dưới. Sau đó sẽ đặt thuốc súng kích nổ tường thành. Dù vậy, trời luôn độ Byzantine. Không phải đơn giản mà đế chế của họ tồn tại suốt 1000 năm. Byzantine sở hữu quá nhiều kinh nghiệm trong việc thủ thành Constantinople và hiện tại họ có trong tay kỹ sư Johannes Grant.&nbsp;</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Bằng kinh nghiệm của mình, Grant ta phán đoán được độc kế này và tương kế tựu kế. Ông ta hướng dẫn quân Byzantine thâm nhập các đường hầm giết chết thợ mỏ. Những ngày sau đó, Grant phá huỷ thêm nhiều đường hầm khác bằng lửa Hy Lạp. Đỉnh điểm là khi quân Byzantine bắt và tra tấn hai sĩ quan Ottoman, họ biết được toàn bộ vị trí những đường hầm còn lại để huỷ diệt.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>- Mehmed nói gì?</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Constantine chậm rãi nói. Thần sắc nhà vua lộ rõ vẻ mệt mỏi nhưng đôi mắt vẫn còn rất sáng. Tay sứ giả thi lễ, rồi ôn tồn đáp:</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>- Thưa bệ hạ, Sultan đề nghị rằng nếu bệ hạ giao nộp Constantinople, chúng tôi sẽ lập tức nới lỏng vòng vây. Bệ hạ cùng gia quyến sẽ được hộ tống khỏi kinh đô an toàn, muốn mang theo tài sản gì cũng được.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>- Còn gì nữa không?</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>- Ngài sẽ được bầu làm thống đốc Peloponnese. Đồng thời, Sultan hứa sẽ không giết bất kỳ ai trong thành.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Constantine trầm ngâm, nói:</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>- Ta sẽ trả cống nạp nhiều hơn. Đồng thời công nhận mọi vùng đất, mọi lâu đài mà Mehmed đã chiếm thuộc về hắn.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>- Còn Constantinople?</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>- Nhất định không được.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>- Sultan sẽ không vui đâu, thưa bệ hạ.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>- Vậy ngươi về bảo hắn bước qua xác ta trước đã!</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Constantine đập mạnh tay lên ngai, quyết định tử chiến cùng Mehmed. Các hoàng đế Byzantine là hậu duệ La Mã. Họ tự xem mình như trung gian đứng giữa Chúa trời và con người, cánh tay mặt của Chúa trên thế gian. Constantine XI thà hy sinh tất cả chứ không muốn là người chịu trách nhiệm đánh mất Constantinople.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Mehmed nhận được thư:</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>- Lão vua già khốn kiếp. Rượu mời không uống, muốn uống rượu phạt!</p></div><div class="block-wrapper" type="image"><img src="/api/v1/media/d136de9154b50c0c6fb4fb0edffa9db4bc5a145fcfc25142b519a258d8d71e6f.png"alt="image.png"style="max-width: 100%;"></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Đã hàng chục ngày vây hãm không kết quả, nhưng nhà vua vẫn chưa muốn từ bỏ. Mặc kệ những lời đồn đại khắp quân doanh về việc phương Tây chuẩn bị tiếp viện cho Constantinople, Mehmed kiên quyết không lui quân, mà còn tiếp tục oanh tạc với cường độ dữ dội hơn nữa. Sultan nhận định:</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>- Ta cần phải dứt điểm Constantinople nhanh nhất có thể.&nbsp;</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Điều gì là tối kỵ trong một cuộc vây hãm?&nbsp;</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Đó chính là vây hãm quá lâu, lâu đến mức cạn kiệt niềm tin của quân đội và bào mòn quốc lực đến cực điểm. Một đội quân khi chiến đấu không sản xuất, nhưng cũng không thể một ngày thiếu ăn. Mỗi ngày trôi qua là một tổn thất của cải rất lớn cho bên vây hãm. Cho nên, nhiệm vụ chính của bên phòng thủ là cầm cự, cầm cự, và cầm cự đến khi nào bên kia tự toang.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Mehmed ra lệnh cho đại bác bắn cấp tập ngày đêm. Đến nay đã gần 2 tháng nhưng vẫn chưa hạ nổi thành phố cổ xưa này. Sĩ khí quân Ottoman đang giảm sút. Quân càng đông, gánh nặng càng lớn và Ottoman gần như huy động binh lực cả nước đi đánh. Chưa kể nếu đánh giằng dai, phương Tây quyết định đến cứu viện Constantinople, Ottoman sẽ vỡ trận. Đó là thảm hoạ cho cả Mehmed và chính đế chế Ottoman.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Binh sĩ bắt đầu chán nản. Cùng lúc đó sự cố xảy ra, đúng như Mehmed lo sợ. Việc hối thúc Orban chế tạo Basilica quá gấp khiến khẩu súng không đảm bảo chất lượng và nổ tung sau khi bắn liên tục không ngơi nghỉ, giết chết chính cha đẻ của nó.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Mehmed bấy giờ đã dao động. Từ bỏ hay không từ bỏ? Nếu bây giờ từ bỏ, uy tín nhà vua trẻ sẽ suy giảm nghiêm trọng. Sẽ chẳng ai coi lời Mehmed nói ra gì nữa. So với người cha Murad anh hùng, kẻ đã giết được vua Hungary trong trận đánh kinh điển với quân Thập Tự ở Varna chín năm về trước, Mehmed chẳng bằng một góc.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>“<i>Cha hắn còn không hạ được Constantinople. Mehmed nghĩ hắn là ai mà muốn lấp bể dời non? Thứ ngựa non háu đá</i>”</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Chúng không nói ra, nhưng chúng sẽ nghĩ thế. Cả kẻ thù lẫn ba quân tướng sĩ. Điều đó thật kinh khủng. Mehmed cũng chưa rõ phải tháo gỡ thế bế tắc ra sao.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Đột nhiên có tiếng xôn xao của binh sĩ. Mehmed bước ra ngoài trướng, ngước nhìn lên trời. Đêm nay, mặt trăng máu đỏ vành vạnh treo lơ lửng trên Constantinople.&nbsp;</p></div><div class="block-wrapper" type="image"><img src="https://lh7-rt.googleusercontent.com/docsz/AD_4nXfxadBh6YqUz6-UzfLn04W482eDQMnmKtAfPVU1zP1lcChCNl-lKRkWcATdQppCAHlrfzcPhpqE8-g2slvYfLxg7QW18IQmPY2LbZrvNccHr_KWP-aAZy_xEqVBK7XnkcSSrxgK5-pdPSwiQWTl-yQHh3nN?key=rXjt2Txa_dnv7VHuTKYczA"alt=""style="max-width: 100%;"></div>

<div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Không cần phải bàn thêm Sultan giận đến cỡ nào. Người ta kể lại rằng Mehmed đã phóng ngựa thẳng ra biển trong cơn cuồng nộ, liên tục quát tháo. Nếu không có nhiều người cùng can ngăn, nói rằng Baghtohlul đã tả xung hữu đột dũng cảm thế nào, có lẽ anh ta đã rơi đầu chứ đừng nói chỉ bị đánh 100 roi.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Trái lại, bên trong Constantinople, không khí tưng bừng như lễ hội khi hàng hoá được dỡ xuống. Họ được tiếp thêm sinh lực cho cuộc trường kỳ kháng chiến này. Ai cũng tin tưởng rằng dần dần phương Tây sẽ tăng cường viện trợ và Mehmed sẽ rút quân ê chề như cha hắn ngày xưa.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Bị cầm chân bên ngoài thành, đối diện với những bức tường Theodosia sừng sững như thách thức, Mehmed cần mở thêm một hướng tấn công mới để tạo nên đột biến. Bức tường chạy men theo vịnh Sừng Vàng là phương án khả dĩ nhất, nhưng làm thế nào để đưa được thuyền vào đó?</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>​</p></div><div class="block-wrapper" type="image"><img src="https://lh7-rt.googleusercontent.com/docsz/AD_4nXdgygWEuQo2MSKzQzU_Vq14G2LXdn_3oyu7NJiAjJFRdl8VvcfY3nBVDpsRd2N3LoXxWSdEYaiv0s7sdAkzzBHq8r_6byJD0mcnTgWjEFHR73vFLlXYK25Cye81wsRBVEb0hQOOwtPCfMkaclYKX4gu9AH1?key=rXjt2Txa_dnv7VHuTKYczA"alt=""style="max-width: 100%;"></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Đêm đó, Mehmed ngồi trong trướng đọc sử. Ánh mắt nhà vua chạy theo từng con chữ. Mehmed lẩm nhẩm:</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>- 700 năm trước, đế quốc Umayyad đã từng cố đưa hạm đội của vịnh Sừng Vàng.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Sultan lắc đầu:</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>- Vẫn không vượt qua được sợi dây xích khổng lồ đó. Toàn hạm đội bị quân Byzantine thiêu cháy trong lửa Hy Lạp. Hmm, thật khó quá, làm sao đây?</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Rồi một ý tưởng chợt lóe lên:</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>- Muốn chiếm được tòa thành phi thường, ta không thể dùng mưu kế tầm thường.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Một mật lệnh được ban ra. Kế hoạch mới của Mehmed được giữ kín như bưng. Kể cả Halil Pasha cũng không biết.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Tảng sáng ngày 28, Loukas Notaras - lúc đó đang chỉ huy bức tường ven biển - không thể tin vào mắt mình.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>- Làm sao… làm sao chúng đưa thuyền qua dây xích được?</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Giustiniani và Constantine chết lặng. Họ không hoa mắt. Rõ ràng các thuyền của Ottoman đang nằm trong vịnh Sừng Vàng.&nbsp;</p></div><div class="block-wrapper" type="image"><img src="https://lh7-rt.googleusercontent.com/docsz/AD_4nXeyZTQrYn1NMfLMpRPG4_5dpMS6c5q7-rQ130Zry2rcZMsagDreyKlsqiWtNb9lvKEARQEA6L5LWLPp59cGtQ9HO7Q4F9ANx12_9iZjb2h32-G7hUaIeOwzGWHS-Mfgz0nPy_KdtvTX09llWLgo3Uqu2SI?key=rXjt2Txa_dnv7VHuTKYczA"alt=""style="max-width: 100%;"></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Mehmed mỉm cười:</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>- Bất ngờ chưa ông già?</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Thì ra Sultan Ottoman đã nghĩ ra một diệu kế rất thực dụng. Nếu không thể chèo thuyền vào vịnh Sừng Vàng, vậy tại sao không kéo nó? Thay vì đi bằng đường biển, ta có thể đi bằng đường bộ cơ mà?</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Quân Ottoman âm thầm đổ bộ lên Galata, vùng đất đối diện với Constantinople, chặt rừng mở đường. Họ dùng những cây gỗ như các con lăn và bôi thêm mỡ bò. Sau đó, họ kéo toàn bộ 76 chiếc thuyền của Ottoman xuyên qua cánh rừng 2,4km. Sau đó từ trên đồi thả chúng xuống vịnh Sừng Vàng.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Chiến tranh đơn giản nằm ở mưu lược. Kẻ nào mưu cao hơn, kẻ đó chiếm thế thượng phong. Ở mặt này, Mehmed là thiên tài.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>---</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Đón đọc kỳ 6.</p></div>

<div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Bắt đầu từ 01/07/2025, hàng chục triệu người dân trên cả nước sẽ bước vào một thời kỳ mới: sáp nhập, chia tách, đổi tên tỉnh thành. Có người man mác buồn vì mất tên quê hương trên bản đồ hành chính, có kẻ ngậm ngùi vì cái tên cũ được giữ lại nhưng mang dáng dấp xa lạ, khác hẳn với quy mô và tầm vóc xưa kia. Cảm giác hụt hẫng, lạ lẫm, tiếc thương như đang lan khắp những miền đất vốn từng đậm đà bản sắc.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Riêng tôi, từ nay sẽ được gọi là công dân “phường Sài Gòn (mới)”. Nghe cũng quen mà lạ, gần mà xa. Bởi từ ngày 01/07/2025, không chỉ ranh giới thành phố cũ mà cả Bình Dương, Bà Rịa – Vũng Tàu – hai tỉnh trù phú, đông dân – đều chính thức sáp nhập về TP.HCM, mở ra một đô thị siêu lớn, đa trung tâm. Tấm bản đồ mới vẽ lại ranh giới, nối liền thành phố với những vùng công nghiệp sôi động, cảng biển, bãi tắm, rừng nguyên sinh, ruộng vườn... Mở rộng cơ hội nhưng cũng gieo vào lòng người không ít mối ngổn ngang: Tôi còn là dân thành phố cũ nữa không? Hay là cư dân của một Sài Gòn mới, khổng lồ mà xa lạ?</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Nhưng trong thâm tâm tôi – và tôi tin trong lòng bao người từng sinh ra, lớn lên, đi xa rồi trở về, hay chọn ở lại – Sài Gòn chưa bao giờ chỉ là một đơn vị hành chính. Nó là một tiếng gọi thân thương, một danh xưng tự nguyện mà người Việt dành cho vùng đất đậm nghĩa tình bên dòng sông cùng tên. “C’est le cœur qui compte” – điều quan trọng nằm ở trái tim chứ không phải hình thức. Không cần đóng dấu, không cần văn bản, chẳng có nghị định nào ban hành, nhưng lại sống dai dẳng trong ký ức, trong lời kể, trong giọng nói và ánh mắt của người dân nơi đây.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Sài Gòn vốn là nơi dung chứa mọi miền, mọi phận người. Từ người bán hủ tíu ven đường, cô công nhân nhà máy, anh kỹ sư mới ra trường, đến bà cụ già bán vé số chậm rãi dưới nắng trưa. Nó không phân biệt bạn là dân gốc mấy đời hay kẻ tạm cư ngắn ngày. Nó chẳng buồn hỏi quê bạn ở đâu, miễn sao bạn biết sống tử tế, biết bao dung, hào sảng, không nề hà giúp đỡ người khó. Đó là “luật bất thành văn” mà bao thế hệ người Sài Gòn đã tự nguyện tuân theo. «Vivre et laisser vivre» – sống và để người khác sống, dung dị mà bao dung.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Người Sài Gòn có thể là bất cứ ai, chỉ cần chịu thương chịu khó, sẵn sàng chia đôi ổ bánh mì, cho người lạ đi nhờ mưa, dắt xe giúp khách lạ qua con hẻm nhỏ. Họ cười dễ, giận cũng nhanh, nhưng đã thương thì thương trọn lòng. Nói chuyện tưởng vô tư nhưng luôn chừa phần người khác. Và khi gặp hoạn nạn, tai ương – từ ngập nước, cháy nổ, dịch bệnh đến những cú sốc bất ngờ – thì thứ đầu tiên trỗi dậy luôn là tình người, là lòng trắc ẩn. «L’union fait la force» – đoàn kết là sức mạnh.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Sát nhập mở ra cơ hội lớn – kết nối vùng công nghiệp Bình Dương, cảng biển Vũng Tàu, bãi cát, rừng ngập mặn và những khu dân cư tấp nập. Nhưng Sài Gòn thật không chỉ đo bằng diện tích, mật độ, GDP hay quy hoạch. Nó được đo bằng lòng người. Bằng chất giọng dễ thương, câu chào hào sảng, ánh mắt tin cậy, và cả những lần “cứu nhau” không toan tính giữa đêm khuya mưa ngập.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Có thể mai này trên giấy tờ sẽ ghi “phường Sài Gòn (mới)”, với ranh giới khác, bản đồ khác, quy hoạch khác. Nhưng Sài Gòn thật trong lòng người không vì thế mà đổi thay. Đó không chỉ là địa danh mà là một lối sống, một phẩm chất mà ai giữ được, sống được với nó, mới thật sự xứng danh NGƯỜI SÀI GÒN. Và tôi tin, dù sáp nhập thế nào, đổi tên ra sao, vẫn sẽ có những người giữ ngọn lửa đó, chuyền tay cho con cháu, để cái tên Sài Gòn mãi là lời gọi thân thương nhất trên đất Việt này.</p></div>